خفه‌گی؛ یک نوآر تمام عیار ایرانی
تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۹۶۴۰۶
خبرگزاری شبستان: فریدون جیرانی با ساختن «خفه‌گی» نشان داد که در سینمای بدون ژانر ایران هم فیلمسازان می‌توانند بر اساس اصول ژانر به تولید اثر بپردازند.
خبرگزاری شبستان-سرویس فرهنگ و ادب- فریدون جیرانی از آن دست فیلمسازانی است که علاوه بر کارگردانی، تهیه کنندگی و فیلمنامه‌نویسی، منتقد، روزنامه‌نگار و تاریخ‌نگار سینمایی قهاری است همچنان که او به همراه چند نفر دیگر را دایره‌المعارف سینمای ایران می‌نامند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خفه‌گی، به جزء چند المانی که در فیلم نمایش داده شد (استفاده صحرا از موبایل، آیفن تصویری خانه مدرن مسعود و منطقه پونک)، ویژگی های اصلی فیلم‌های نوآر سیاه و جنایی را دارد. از حرکت و ریتم کند دوربین و شخصیت‌ها و مکثهای زیاد بازیگران گرفته تا فضای سیاه و زیرپا گذاشتن ارزش‌های اخلاقی، هوای برفی، دیالوگ‌های کم، نورپردازی اندک، فیلمبرداری تک رنگ، سایه‌های زیاد، قاب بندی‌های مورب ویژه سبک نوآر. گریم، طراحی لباس و صحنه و وقوع جنایت در این فیلم، منطبق بر استانداردهای این سبک است. البته قهرمان زن داستان برخلاف بیشتر آثار نوآر خارجی، بدلباس، بدون آرایش و تقریباً زشت است و در پایان هم قربانی جنایت می‌شود تا راز مسعود فاش نشود. از این لحاظ فیلم شبیه به «روانی» هیچکاک است که شخصیت اصلی زن داستان کشته می‌شود.
بی زمانی و بی مکانی نیز از دیگر ویژگی‌های بارز این نوع فیلمسازی است که در خفه‌گی می‌توانست اندک المان آن نیز حذف شود البته فریدون جیرانی پس از اینکه این فیلم در جشنواره سی و پنجم فیلم فجر به نمایش درآمد و اهالی رسانه و منتقدان را میخکوب کرد، در مصاحبه‌های متعدد بارها به این موضوع اذعان داشت که باید این ویژگی‌ها از کار حذف می‌شد.
خفه‌گی با وجود اینکه فیلمی نوآر با فضای بی اعتمادی و جنایت است، اما صحنه‌های خشونت و جنایت و خون در فیلم نمایش داده نمی‌شود که این موضوع یکی از حُسن‌های فیلم است.
جیرانی قبل از اینکه فیلمی را بسازد فیلم زیاد می‌بیند که به گفته خودش، قبل از اینکه خفه‌گی را بسازد، حدود 30 فیلم را تماشا کرده تا بتواند فضای فیلم را در بیاورد و به لحن سرد، آرام و ساکت برسد. او اولین بار است که در فیلمش از ریتم و لحن آرام استفاده کرده است تا فضای تریلری فیلمش دربیاید. البته در این میان نمی‌توان از بازی متفاوت و تاثیرگذار الناز شاکردوست گذشت. او در بازی جدیدش، کاملاً به کارگردان اعتماد کرده و حتی کوچک‌ترین خطا از او سر نزده است. نوید محمدزاده نیز یکی از بازی‌های خوب خود را ارائه داده است که البته اندکی شبیه به خسرو پارسا در «خشم و هیاهو» است.
جیرانی سعی کرده تا در تریلرش، مسائل جامعه شناختی و روانشناسی را توأمان داشته باشد و به همین دلیل است که شاهد گوشه‌هایی از زندگی زهره با بازی ماهایا پطرسیان هستیم که به داستان جنایی، رگه‌های ملودرام اجتماعی تزریق می‌کند که به اعتقاد نگارنده، نه تنها لطمه‌ای به فیلم نوآر جیرانی نزده بلکه نقاط سیاه اجتماعی را نیز به تصویر کشیده که همسو با داستان فیلم است.
در پایان باید این نکته را یادآور شوم که گرچه فریدون جیرانی بر اساس کلیه اصول یک ژانر آخرین اثر خود را ساخته اما کماکان در پی تجربه کردن و نوآوری هم هست. از خرق عادت در استفاده از ماهایا پطروسیان و الناز شاکردوست با گریم و نقشی متفاوت و کاملاً به دور از ذهن عادت کرده مخاطبان به شوخ و شنگی این دو در آثار پیشینشان تا پذیرش ریسک ارائه تصویر سیاه و سفید در دوره فیلم‌های تمام رنگی بهینه‌سازی شده با برترین تکنولوژی‌ها از جمله تلاش های اوست که نشان از سر پر سودا و هنرمندانه‌اش دارد.
فریدون جیرانی با ساختن «خفه‌گی» نشان داد که هنوز هم از جمله فیلمسازانی است که می‌تواند خطوطی را که به نظر تابویی هنری یا اجتماعی می‌آیند را بشکند همچنان که او در گذشته هم فیلم‌هایی همچون «قرمز»، «من مادر هستم» را نیز ساخت که در آن برهه کمتر فیلمسازی دنبال چنین موضوعاتی می‌رفت.
آزاده فضلی
پایان پیام/294
منبع: شبستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۹۶۴۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رویان، مهیار عیار و چند سریال دیگر
رویان، غریبه، مادرسوجان، ناریا، مهیار عیار، هشت پا، طوبی و بدل مجموعه‌های جدید تلویزیونی هستند که به همین زودی‌ها از شبکه‌های مختلف رسانه ملی پخش خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سریال‌های جدید تلویزیونی در مراحل مختلف تولید قرار دارند که برخی از آنها را به‌زودی از شبکه‌های مختلف خواهیم دید و برخی تا پایان سال در کنداکتور تلویزیون قرار خواهند گرفت؛ در این گزارش ۸ سریال را که با قصه‌هایی متنوع روی آنتن سیما می‌روند را مرور می‌کنیم؛ از «هشت پا» به کارگردانی «احمد معظمی» تا «غریبه» به کارگردانی «سروش محمدزاده».
هشتپااز جمله تولیدات تازه در تلویزیون می‌توان به سریال «هشت‌پا» اشاره کرد که «احمد معظمی» آن را کارگردانی کرده است؛ تصویربرداری سریال «هشت‌پا» به پایان رسیده است.
این سریال جزو مجموعه‌های پلیسی است که فضای مدرن و به روزی را به تصویر می‌کشد و از این جهت می‌تواند به‌کار پربیننده‌ای تبدیل شود؛ این سریال محصول مشترک مؤسسه ناجی هنر و سیمافیلم، به تهیه‌کنندگی «محمدرضا شفیعی» و نویسندگی «علی طالب‌آبادی» است. در این سریال، «سعید چنگیزیان»، «مینا وحید»، «افسانه چهره‌آزاد» و «احمد نجفی» بازی کرده‌اند.
این سریال در حال و هوای آثار قبلی «علی مسعودی» است و فضای کمدی دارد؛ «شهرام قائدی»، «پریسا مقتدی»، «داریوش سلیمی»، «محمد حاجی‌زاده»، «ساعد هدایتی»، «ابوالفضل رجبی» و «ماهان عبدی» جزو بازیگران سریال «بدل» هستند؛ محور قصه این سریال، خانواده‌ای به نام «عطاران» است که «شهرام قائدی» نقش پدر خانواده (مسلم) و «پریسا مقتدی» نقش مادر خانواده (عزت) را برعهده دارند.
آنها سه فرزند دارند که قصه بیشتر حول پسر بزرگ‌شان «رضا» و اتفاقاتی که میان او و دوستش و بقیه اهالی محل می‌افتد، می‌گذرد؛ حال و هوای قصه، فضای کارهای طنزی است که «علی مسعودی» پیش از این نوشته و کارگردانی کرده است. نقش خانواده در این سریال برجسته است و شاهد ارتباط خوب میان همسایه‌ها و هم‌محله‌ای‌ها هستیم که این روزها کمی فراموش شده است.
«سعید سلطانی»، کارگردان با سابقه تلویزیون که از او آثاری مثل «پس از باران» و «ستایش» را به‌خاطر داریم، سریال تازه‌ای با نام «طوبی» را کارگردانی می‌کند؛ از بازیگران این سریال می‌توان به «داریوش ارجمند»، «امین زندگانی»، «فریبا متخصص»، «شبنم قربانی» و «هومن برق‌نورد» اشاره کرد؛ مضمون این سریال با پیاده‌روی اربعین پیوند خورده است.
فیلمنامه سریال «طوبی» را «سیدحسین امیرجهانی» به نگارش درآورده و «علیرضا زرین‌دست» فیلمبردار مشهور سینما نیز مدیر فیلمبرداری آن است، تاکنون تصویربرداری این سریال در شهرک غزالی از نیمه گذشته است.
این سریال درباره «هوژان»، دختر نخبه و دانشمند ایرانی است که در اوج شکوفایی علمی‌اش به‌دنبال اختراع پدیده‌ای می‌رود که قرار است ایران را به جایگاه منحصربه‌فردی برساند؛ در این میان، گروهی از تبهکاران داخلی و خارجی دست به دست هم می‌دهند و وارد ماجرا می‌شوند، در این مسیر، یکی از تبهکاران عاشق «هوژان» می‌شود.
کارگردان سریال «ناریا» «جواد افشار» است و «اتابک نادری»، «احمد پورخوش»، «آزیتا ترکاشوند»، «افسانه چهره‌آزاد»، «افشین سنگ‌چاپ»، «امیریل ارجمند»، «رامبد شکرآبی»، «حسن اسدی»، «حسن میرباقری»، «رز رضوی»، «سامان صفاری»، «سپند امیرسلیمانی»، «فریبا متخصص»، «کاظم بلوچی»، «کاوه سماک‌باشی»، «کمند امیرسلیمانی»، «نسیم ادبی»، «ویدا جوان»، «وحید شیخ‌زاده» و «هامون سیدی» جزو گروه بازیگران این سریال هستند.
از تازه‌ترین سریال‌های تولید شده در رسانه ملی، «مهیار عیار» است که تصویربرداری آن اسفند ۱۴۰۲ به پایان رسید؛ این سریال درباره راهزنی است که بر اساس اتفاقی به مرگ محکوم می‌شود و خواهشی را که دیدار مادرش در آخرین دقایق بوده است، مطرح می‌کند.
جوانمردی برای اینکه راهزن به خواسته‌اش برسد وساطت می‌کند و این اقدام باعث می‌شود او دچار تحول شود و به سمت عیاری برود؛ «مهیار» یا همان راهزن از مهارت و ذکاوت خوبی برخوردار است و به مرور با مشکلاتی که اتفاق می‌افتد، درگیر می‌شود و هر بار داستان جدیدی را برایمان روایت می‌کند.
«مهیار عیار» بیش از ۲۵۰ بازیگر اصلی دارد و بیش از ۷۰ هنرور در برخی سکانس‌های شلوغ و به‌طور متوسط حداقل روزی ۲۵ نفر و در مجموع بیش از ۳۵۰۰ هنرور در این کار نقش‌آفرینی کرده‌اند.
«سیدجمال سیدحاتمی»، کارگردان این سریال است و در آن بازیگرانی مثل «کامران تفتی»، «بهنام تشکر»، «سیامک صفری»، «متین ستوده»، «رامین ناصر نصیر»، «آشا محرابی»، «رویا میرعلمی»، «سامرند معروفی»، «بهراد خرازی»، «بابک نوری»، «دانیال نوروش»، «مهرداد ضیایی»، «سیروس همتی» و «پریا مردانیان» در آن به ایفای نقش پرداختند.
سریال دیگر که نامش در میان آثار تولیدی سیما شنیده می‌شود، «مادر سوجان» است؛ کارگردان این سریال، «حسین تبریزی» و «مهدی کریمی»، تهیه‌کننده آن است.
این سریال روایتگر زندگی در سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۵۷ است و با محوریت شخصیت مقاوم زن ایرانی و اهمیت نهاد خانواده ساخته می‌شود؛ داستان این سریال بیشتر بر پایه زندگی «سوجان»، دختری گیلانی است که در همین دوران بخش‌های مهمی از تاریخ معاصر ایران و گیلان هم روایت می‌شود.
سریال «مادر سوجان» نمایش یک دوره تاریخی از جغرافیای گیلان است که به نقش مؤثر زن در خانواده اشاره می‌کند و به سه نسل زن در خانواده (مادربزرگ، مادر و نوه) می‌پردازد؛ در این سریال، جوانی «مادرجان»، جوانی «سوجان» و ماجراهای دیگر را می‌بینیم.
نکته مهم این است که در بستر این روایت خانوادگی و اجتماعی، تحولات سیاسی را هم مشاهده خواهیم کرد. «ثریا قاسمی»، «مهران رجبی»، «حمیدرضا نعیمی»، «حدیث نیکرو»، «غزاله اکرمی» و «علی مرادی» ازجمله بازیگران این سریال هستند.
«رویان» نام سریال جدیدی است که «داوود بیدل» آن را کارگردانی می‌کند؛ این سریال با محوریت «پژوهشگاه رویان» به دستاوردهای علمی در این پژوهشگاه می‌پردازد؛ «مریم مؤمن»، «حمیرا ریاضی»، «نیلوفر کوخانی»، «جواد قامتی» و «رؤیا جاویدنیا» از جمله بازیگرانی هستند که در این سریال نقش‌آفرینی خواهند کرد.
خط اصلی داستان این سریال درباره دکتر «سبحان ایمانی» است که گروهی از متخصصان شاغل در رویان را در قالب یک کارگروه به‌کار می‌گیرد و زندگی شخصی هر یک از افراد گروه، داستان‌های پرکششی دارد. در واقع رویان با موضوع پیشرفت‌های پزشکی ساخته می‌شود.
از دیگر سریال‌های تلویزیونی که این روزها در حال ساخت است و نام آن شنیده می‌شود، «غریبه» به کارگردانی «سروش محمدزاده» است، کارگردانی که آخرین سریال او در تلویزیون «سوران» بود که از شبکه یک سیما پخش شد. او هم چنین کارگردانی مجموعه‌های «نوار زرد» و «همبازی» در تلویزیون و سریال «سیاوش» را در شبکه نمایش خانگی برعهده داشته است.
«غریبه» در لوکیشن‌های مختلفی در حال ضبط و تصویربرداری است.
«پژمان بازغی»، «حمید گودرزی» و «اسماعیل محرابی» ازجمله بازیگران این مجموعه هستند. داستان این سریال درباره «مصطفی» نخبه داروسازی است که در آستانه ازدواج ناگهان براساس شواهدی احساس می‌کند همسر مرحومش که سه سال پیش در دریا غرق شده، زنده است. «مصطفی» در جست‌وجوی این راز با داستان‌های تودرتویی مواجه می‌شود.
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد